Predsjednik Crne Gore Jakov Milatović predstavio zajedničku Platformu za Crnu Goru u Evropskoj uniji

Poštovani predstavnici medija, drage građanke i građani, 

Danas želim da vam predstavim „Zajedničku platformu za Crnu Goru u EU!“, inicijativu koju ću uputiti predstavnicima svih političkih partija u crnogorskom Parlamentu, a čiji je primarni cilj vraćanje reformske i evropske agende u društveno-politički fokus, kao i zajedničko djelovanje na ubrzanju našeg evropskog puta. 

Ova Platforma predstavlja poziv svim parlamentarnim subjektima da se okupimo oko zajedničkih ciljeva, da pokažemo odgovornost prema građanima i radimo na jačanju kohezije našeg društva.

Moramo uložiti zajedničke napore na: unapređenju vladavine prava, izboru nosilaca najviših pravosudnih funkcija, uspostavljanju održivog ekonomskog razvoja, borbi protiv organizovanog kriminala i korupcije, reformi izbornog zakonodavstva, profesionalizaciji javne uprave, izgradnji demokratskih institucija, kreiranju kvalitetnijeg obrazovnog sistema, unapredjenju uslova za zivot i rad mladih, osnaživanju koncepta ekološke države, kao i jačanju pozitivnog imidža Crne Gore u regionu i međunarodnoj zajednici. 

Upravo to su teme obuhvaćene ovom Platformom.

Evropska budućnost Crne Gore predstavlja zajednički imenitelj svih aktera crnogoskog društva. Ne postoji politički subjekt koji se u svom djelovanju zalaže za suprotan cilj, a podrška građana EU od više od 80% daleko je iznad regionalnog prosjeka. Međutim, kada govorimo o sprovođenju evropskog cilja na institucionalnom i operativnom nivou, brojni su izazovi i prepreke. 

To dokazuje činjenica da proces pregovora sa Evropskom unijom traje više od decenije. U tom procesu propuštene su šanse za sprovođenjem ključnih reformi, uz ostvarivanje partikularnih interesa političkih subjekata i gomilanje institucionalnih problema, koji u odsustvu političkog konsenzusa, doživljavaju svoju kulminaciju.  

Dodatno, posljednjih mjeseci, tema evropskih integracija stavljena je u drugi plan. Zasijenile su je dnevnopolitičke teme i novi talas političke polarizacije. 

Parlamentarni izbori održani su 11. juna, prije skoro četiri mjeseca. Još uvijek čekamo uspostavljanje pune funkcionalnosti Skupštine Crne Gore i formiranje Vlade.

Imajući u vidu institucionalnu blokadu u kojoj se Crna Gora nalazi, ova Platforma može biti jedan dodatni korak, kojim želim dati doprinos politicko-institucionalnoj konsolidaciji u državi. 

Od stupanja na dužnost Predsjednika Crne Gore, aktivno radim na pokretanju političkog dijaloga o ključnim temama za dalji razvoj naše države, ali i afirmisanju “kulture dijaloga” kao univerzalne društvene vrijednosti. 

S tim ciljem, od početka mandata:

• organizovao sam sastanak sa predstavnicima svih političkih subjekata, 

• sproveo sam transparentan i inkluzivan proces konsultacija za određivanje mandatara za sastav Vlade, 

• a obavljam i redovne konsultacije se predstavnicima civilnog sektora s ciljem unapređenja javnih politika. 

Smatram da je razgovor sa političkim akterima na ravnopravnim osnovama, i saradnja sa političkim subjektima bez obzira na njihovu snagu, dužnost i obaveza Predsjednika države, a posebno onog koji želi da ravnopravno zastupa interese svakog građanina.

Crna Gora ne može krenuti naprijed bez saradnje i zajedničkog djelovanja.

Upravo zajedničko potpisivanje ove Platforme predstavljalo bi znak političke zrelosti, spremnosti na dijalog i demokratsko shvatanje politike. 

Dodatno, treba da pokažemo kapacitet, da se uprkos političkim razlikama, okupimo oko pitanja od javnog interesa. 

Interesovanje međunarodne zajednice za najznačajnije društvene teme, kao i podrška koju imamo na važnim međunarodnim adresama je snažna. 

Odlučnost i konkretno djelovanje u oblasti evropskih integracija, predstavljeno u ovoj Platformi, bio bi pozitivan signal i u kontekstu novog izvještaja Evropske komisije o Crnoj Gori, koji očekujemo ovog mjeseca.

U četvrtak 5.oktobra, učestvovaću na trećem samitu Evropske političke zajednice, koja okuplja skoro 50 EU i drugih evropskih lidera.  

Na ovom samitu želim da prenesem poruku evropskim i regionalnim liderima da u Crnoj Gori postoji snažna volja da se ubrza proces pristupanja Evropskoj uniji, i da smo politički dorasli ovom istorijskom zadatku. 

Duboko vjerujem da u širem geopolitičkom kontekstu, kao i aktuelnim prilikama na Zapadnom Balkanu i u regionu Istočne Evrope, uspješna evropska priča Crne Gore može biti mnogo šira od samih granica naše zemlje i dati novu vidljivu vitalnost politici proširenja. 

Predlog Platforme biće upućen danas svim parlamentarnim subjektima. 

Po povratku sa samita Evropske političke zajednice, iniciracu sastanke sa predstavnicima političkih subjekata, kako bismo razgovarali o svim pojedinačnim pitanjima, a nadam se da će krajnji rezultat biti zajedničko potpisivanje Platforme i početak zajedničkog djelovanja na njenoj realizaciji. 

Tekst platforme:

i) iskazujući jasno opredjeljenje prema potrebi daljeg razvoja građanske, demokratske i ekonomski razvijene Crne Gore,

ii) poštujući evropske vrijednosti, uključujući ljudsko dostojanstvo, slobodu, ljudska prava, demokratiju, jednakost i vladavinu prava, kao vodeće postulate političkog angažmana,

iii) podržavajući odluke i postupanja koji vode do ubrzanog članstva Crne Gore u Evropsku uniju (EU), bez daljeg odlaganja,

izražavamo posvećenost zajedničkim principima budućeg institucionalnog i političkog djelovanja, koji se odnose na:

✔️Usaglašavanje zakonodavne aktivnosti sa Ustavom Crne Gore i pravnom tekovinom EU, uz konsultovanje i učešće javnosti, tj. zainteresovanih subjekata, u procesu donošenja odluka.

✔️Neodložno pokretanje parlamentarnog dijaloga u cilju izbora nosilaca najviših sudskih i tužilačkih funkcija.

✔️Nastavak reformi u pravosuđu u cilju odlučne borbe protiv korupcije i organizovanog kriminala.

✔️Posvećenost sveobuhvatnoj reformi izbornog zakonodavstva, u cilju jačanja integriteta izbornog procesa i povjerenja u izbore.

✔️Posvećenost održivom ekonomskom razvoju kroz sprovođenje strukturnih reformi, unapređenje savremene transportne, digitalne i zdravstveno-socijalne infrastrukture i privlačenje kredibilnih investicija, u cilju unapređenja životnog standarda građana.

✔️Izgradnju efikasne javne uprave, kroz sprovođenje procesa depolitizacije i promociju meritokratije u upravljanju kadrovima, koja odlučno radi na procesu pridruženja Crne Gore EU.

✔️Unapređenje ambijenta za rad civilnog sektora i medija, koje podrazumijeva slobodu izražavanja i spremnost za otvoren, transparentan i redovan dijalog sa organizacijama civilnog društva.

✔️Posvećenost izgradnji društva jednakih šansi, koje njeguje poseban senzibilitet prema unapredjenju položaja ranjivih grupa i poštovanju ljudskih prava.

✔️Osnaživanje Ustavnog koncepta ekološke države Crne Gore, kroz implementaciju EU Zelene agende, zaštitu prirode i životne sredine.

✔️Kreiranje kvalitetnijeg okruženja za mlade, kroz sveobuhvatnu reformu sistema obrazovanja, uključivanje crnogorskih univerziteta u EU mreže i programe, bolju povezanost obrazovnih programa i potreba tržišta rada.

✔️Osnaživanje kapaciteta institucija za privlačenje sredstava iz EU fondova i njihovu dalju implementaciju.

✔️Potpunu usklađenost sa vanjskom i bezbjednosnom politikom EU, kao i učešće u EU inicijativama koje se odnose na promociju mira i bezbjednosti na globalnom nivou.

✔️Jačanje pozitivne i konstruktivne uloge Crne Gore u regionu, uključujući regionalnu ekonomsku integraciju kroz Zajedničko regionalno tržište (Berlinski process) i druge inkluzivne inicijative regionalne saradnje usklađene sa EU standardima.

Potpisnici platforme, na ovaj način, promovišu političku stabilnost, konsenzus oko zajedničkih vrijednosti i spremnost na udruženo djelovanje - u cilju ubrzanja evropskog puta Crne Gore.